'Na een eeuw leeft ze meer dan ooit', zegt Lieuwe van Slooten over zijn plaatsgenote Paulina Bisdom van Vliet, die de stad een geheim naliet. 1 juni wordt dat bekend, althans in kleine kring. De nieuwsgierige Haastrechters moeten tot 8 september wachten. In de tussentijd kunnen ze luisteren naar zijn vierdelige podcast 'Het geheim van Haastrecht', waarin volop wordt gespeculeerd over de nalatenschap. 
Lieuwe van Slooten met Paulina (Neelie Gerritsen)
Iedereen die vanuit Gouda over de N207 naar Haastrecht rijdt, komt er langs: Museum Bisdom Van Vliet. Het voormalige woonhuis van de rijke burgemeestersweduwe Paulina le Fèvre de Montigny–Bisdom van Vliet, die er na haar dood een museum van liet maken. Wie er binnenloopt, gaat honderd jaar terug in de tijd. Maar wie was ze?
'Een heel vooruitziende, rijke dame', zegt de beheerder van het museum, Marco Bakker. 'Een burgemeestersvrouw die na de vroege dood van haar man geen rol van betekenis meer kon spelen en zich ontpopte als weldoenster, maar wel één die de controle wilde houden.' Als voorbeeld noemt hij haar giften aan armlastige plaatsgenoten: die gingen niet in geld, dat zou maar opgedronken worden, maar in bonnen. Die konden worden besteed bij de plaatselijke middenstand.
Stichteres Concordia
Haar betekenis voor Haastrecht gaat vele malen verder dan het museum, dat nog steeds onderhouden wordt met geld van haar erfenis. 'We praten nog elke dag over haar, laten haar portret zien en leggen aan bezoekers uit wie ze was,' zegt Bakker. 'Ze liet het huidige theater Concordia bouwen, als plek van verpozen voor de Haastrechtse arbeiders, om ze uit de kroeg en van de kermis te houden. Het gewone volk verheffen, dat paste helemaal bij haar stand.'
Portret Paulia Bisdom van Vliet @museum bisdom van vliet
Ze was zelfbewust en kreeg een goede opvoeding. Haar vader en grootvader waren net als haar latere echtgenoot burgemeester. Leed bleef haar niet bespaard: zowel haar man als haar ouders overleden vroeg en ze had geen kinderen. 'Misschien was ze daardoor ook een beetje verbitterd.' Hij beaamt dat haar armenzorg nogal feodaal was. 'Ze had ook een hekel aan socialisten, weten we uit haar brieven: die willen dat de staat voor mensen zorgt, dat vond ze niet prettig.'
Erfenis van ruim een kilo
Bakker heeft 'het geheim' in handen gehad. 'Het is een dik pakket met waarschijnlijk documenten van ruim een kilo, dichtgebonden met een touw en lakzegels. Niemand weet wat er in zit.' Hijzelf hoort niet bij de kleine groep mensen, die het pakket op 1 juni mag openen. 'Ik ben beheerder, die functie bestond in haar tijd niet'. Hij hoopt op brieven tussen haar en haar echtgenoot, die ze destijds te privé vond om te openbaren. 
Onder Hastrechtenaren leven veel verschillende verwachtingen, zo is te horen in de podcastserie van geboren Haastrechtenaar Lieuwe van Slooten. De een hoopt op geld, de ander op juwelen en vrijwilligers van het museum verwachten iets te mogen kiezen uit haar bezit. Maar ook coördinaten van een schat, verstopt onder een beuk, worden genoemd. Van Slooten zelf hoopt op 'iets spannends, over Paulina's oogappel Zwaantje Muurling, de dochter van de huisknecht. Dat zij een kind was van Paulina, of zoiets.'
8 september
In elk geval heeft Paulina Bisdom van Vliet ervoor gezorgd dat ze honderd jaar na haar dood nog volop onderwerp van gesprek is. En dat duurt zeker tot 8 september, wanneer iedereen het geheim mag weten. Tegen die tijd verschijnt ook het vijfde deel van de podcastserie. Al zijn er nu al mensen die het jammer vinden, dat er dan geen geheim meer is.