Gouda gaat op korte termijn 350 asielzoekers opvangen in gebouw Molenwiek op bedrijventerrein de Goudse Poort. Dit voorstel van het college kon rekenen op een ruime meerderheid in de gemeenteraad, al leven er nog veel zorgen. Die variëren van: het nabije kruispunt is te druk: worden de omringende bedrijven goed geïnformeerd? Kunnen politie en ambtenarij deze taak aan? En hoe zit het met woonruimte voor de 7000 Gouwenaars die op zoek zijn? Gouda Vitaal, Leefbaar Gouda en de VVD, samen goed voor 4 van de 35 stemmen, waren tegen.
Het college is erg gebrand op opvang in de stad, niet alleen omdat het een wettelijke taak is: 'Het college vindt het belangrijk om haar verantwoordelijkheid te blijven nemen, juist nu. De nood is ongekend hoog. Het college kan en wil haar ogen niet sluiten voor het toenemende tekort aan reguliere opvangplekken in Nederland. Gouda is van oudsher een stad van tolerantie en inclusie, aldus burgemeester Pieter Verhoeve.'
'Er is iets bijzonders aan de hand in Gouda', licht hij toe. 'Vorig jaar rond deze tijd had Gouda geen enkele vluchteling, nu zijn dat er rond de 500. En het gaat goed, incidenten daargelaten. Gouda is een gastvrije stad die niet wegloopt voor zijn verantwoordelijkheden als het gaat om het bieden van humanitaire hulp'.
Tijdelijke opvang voor 350 mensen
In juli klapte de onderhandelingen tussen het COA en de eigenaar van kantoorgebouw de Goudse Poort over de vestiging van een AZC in dit gebouw. Plan was om daar 300 tot 600 asielzoekers op te vangen, in combinatie met huisvesting voorrond de 200 jonge Goudse woningzoekenden, spoedzoekers en kleinschalige bedrijvigheid. Het plan verkeerde nog in de onderzoeksfase en het Centraal orgaan Opvang Asielzoekers ging op zoek naar een nieuwe locatie in Gouda.
Kruispunt bij de Goudse Poort, links achter de bomen het gebouw
Begin september stemde het stadsbestuur in met een nieuw verzoek van het COA voor een tijdelijk AZC elders op het bedrijventerrein, in het veel kleinere pand Molenwiek (het voormalige Ortec-gebouw). COA wil dit pand nog dit jaar aankopen en begin volgend jaar starten met de opvang van 350 asielzoekers. Eerst in combinatie met scholing, later ook met andere Goudse woningzoekenden. De huisvesting is om te beginnen voor vijf jaar. Tegelijkertijd begint een onderzoek naar de mogelijkheid voor permanente opvang van 500 asielzoekers en statushouders in Gouda.
'Tolerant zijn naar anderen'
Tijdens de eerste bespreking van het plan citeerde voorzitter Egbert Jan Kuijlaars de humanist Coornhert, die kort in Gouda leefde en wiens 500ste geboortejaar dit jaar wordt gevierd: 'We kunnen alleen leven in vrijheid als we tolerant kunnen zijn naar andermans opvattingen.’ Geen enkele partij sprak zich uit tegen asielopvang in het algemeen, wel kwamen er veel bedenkingen tegen de plaats en de hoeveelheid vluchtelingen die gepland is. Veel partijen wezen verder op de Goudse woningnood: zevenduizend Gouwenaars zijn op zoek naar een huis.
Corina Kerkmans (Partij voor de Dieren) vond die nadrukkelijke koppeling van asielzoekers aan Goudse woningzoekenden 'jammer, de woningmarkt komt tot stilstand doordat beleggers er geen brood meer in zien, waarom doen we daar niets aan?' Een amendement van Gouda Positief om in de Molenwiek al direct Goudse woningzoekenden en bedrijvigheid toe te laten, werd met ruime meerderheid aangenomen. Fractieleider Sjane-Marie Koppers noemde dit 'een klein positief signaal'. Haar partij heeft grote moeite met een AZC in de Goudse Poort en had liever kleinschaliger opvang gezien, maar stemde wel voor.
'Bewust verdeeld gestemd'
De twee raadsleden van Leefbaar Gouda stemden 'bewust verdeeld', zo zei fractievoorzitter Jan de Koning. 'Wij hebben voor gestemd omdat wij oog hebben voor asielzoekers en jongeren. Wij hebben tegelijk ook tegengestemd vanwege grote zorgen om de locatie en het proces.' De omliggende bedrijven lieten in een brief aan de raad weten 'overvallen' te zijn door het plan en hekelden de communicatie van de gemeente.
De VVD en Gouda Vitaal waren ook nu weer tegen, net als bij vorige COA-plan. 'Wij zijn voor asielopvang, maar niet zo groot en er is geen planontwikkeling' zei Theresia Uittenbroek (GV). Ook Kevin de Jonge (VVD) noemde de schaal te groot. 'Daarnaast bieden de kaders onvoldoende zekerheid, daarom kunnen we hier niet mee instemmen.'
Mitsen en maren bij de rest
Ook bij de partijen die vóór waren, leven de nodige mitsen en maaren. 'Wij hebben zorgen over de veiligheid rond het kruispunt, maar de toezegging van de burgemeester op dit gebied stelt ons gerust', zei Harold Hooglander (SGP). Daarnaast trokken andere toezeggingen hem over de streep: dat er na twee en een half jaar geëvalueerd wordt, dat de financiering door het COA wordt gedaan en dat de Goudse politieke partijen over vijf jaar nog steeds nee kunnen zeggen tegen een permanent AZC.
Van de 350 vluchtelingen komen er 250 te wonen in containers rondom het gebouw, die naar verwachting nu snel zullen worden besteld. Nog niet duidelijk is of die horizontaal of worden gestapeld.
Ook nog niet duidelijk is of de hotelboot langer blijft liggen, nu het erop lijkt dat de opvanglocatie op de Goudse Poort pas na januari beschikbaar zal zijn. Een
Kader:
Gouda huisvest sinds december 2021 asielzoekers op een hotelboot in de Gouwe, op verzoek van het COA. Aanvankelijk 100 mensen voor drie maanden, inmiddels zijn het er rond de 200 en is de termijn verlengd tot 1 januari 2023. Deze (merendeels) mannen uit niet-veilige landen worden de eerste bewoners van het nieuwe AZC Molenwiek.
Los hiervan worden door de Diaconie van de Goudse Protestantse Gemeenten tot 1 oktober vijftig vluchtelingen uit Ter Apel opgevangen om dit aanmeldcentrum te ontlasten.
Sinds de oorlog in Oekraïne huisvest de gemeente Oekraïners in het voormalige Blokker-kantoorpand. Dat zou zijn tot begin 2023 maar er is nu al sprake van dat die termijn wordt verlengd. Hier kunnen maximaal 240 mensen terecht. Het AZC is niet voor deze groep.
Onbekend is hoeveel Oekraïners door privépersonen worden opgevangen.