Mart van der Kamp en wethouder Anna van Popering
Dertig meer dan levensgrote foto's in het centrum van Gouda tonen lesbiennes, homo- en biseksuelen, trans, intersekse en queer (lhbtiq+) ouderen: '70-Plussers, de generatie die de weg gebaand heeft voor vrijheid en acceptatie', zegt fotograaf Ernst Coppejans. Bekende en onbekende Nederlanders verschenen voor zijn lens en deden hun verhaal. Op internationale 'Coming Out day' (11 oktober) is de tentoonstelling officieel geopend in bijzijn van diverse Goudse wethouders en raadsleden.
'Sinds Gouda in 2018 Roze Zaterdag vierde, is er een fijne samenwerking met het Huis van de Stad. Zo hebben we in aanloop naar de verkiezingen een stembusakkoord gesloten met de partijen dat breed wordt gedragen', zegt Mart van de Kamp, voorzitter van de Goudse Regenboogalliantie. Hij zegt er direct bij dat er nog lang niet genoeg is veranderd. Dat geldt helemaal voor de ouderen uit de lhbtiq+-gemeenschap: 'ik ken mensen die als ze het verzorgingshuis in gaan, de kast weer in gaan.'
Mart van de Kamp met Katoo
Hij gaat graag op de foto met Katoo, de enige geportretteerde die het publiek niet aankijkt. Zij is intersekse persoon, geboren met mannelijke en vrouwelijke kenmerken. 'Ik zag haar spelen in een toneelstuk over intersekse in Amsterdam en dat was zo indrukwekkend, er werd op het toneel gehuild en wij in de zaal hielden het óók niet droog.'
Intersekse kinderen hebben zowel mannelijke als vrouwelijke eigenschappen en kenmerken. Vlak na hun geboorte wordt voor hen gekozen of ze 'jongen' of 'meisje' zijn. Het voorbeeld van tv-persoonlijkheid Raven van Dorst, eerder bekend als Ryan, laat zien dat die keuze niet altijd goed uitpakt.
Ernst Coppejans met Vivian
'Ik heb altijd een roze knop aanstaan' zegt fotograaf Ernst Coppejans, die zelf homo is. Hij is bijzonder getroffen door het verhaal van de Surinamer Vivian, met wie hij een innige vriendschap sloot. 'Precies wat ik met het project beoogde: verbintenis tussen generaties. Die oudere generatie is verantwoordelijk voor vrijheid die wij hebben. Hij is helaas dit jaar overleden.'
Vivian is één van de weinige Surinaamse oudere homo's. 'Een groep die in de jaren zestig gediscrimineerd werd in de Amsterdamse gay bars en zich terugtrok in een ondergrondse scene van huiskamerfeesten in de Bijlmer. Onder die groep is de aidscrisis onverbiddelijk geweest. Hij verloor al zijn vrienden.'
Xaviera Hollander
De fotograaf kreeg Vivians naam van Gloria Wekker, Surinaamse schrijfster en emeritus hoogleraar Gender en Etniciteit, één van de bekende geportretteerden. Onder hen ook Hans van de Togt, voormalig tv-presentator en de beroemde schrijfster en ex-callgirl Xaviera Hollander (Vera de Vries), die zichzelf 'vijftig procent lesbisch' noemt en met haar openhartige boeken als 'The Happy Hooker' furore maakte.
Maar om BN'erschap gaat het in dit project niet. 'Het is een verzamelplaat van dertig mensen, allemaal met hun eigen verhaal. Die allemaal zo dapper zijn om met hun verhaal naar buiten komen en in openbare ruimte', zegt Mirjam Bekker-Stoop.
Martin (71)
Bekker-Stoop is van Open Mind, de organisatie die deze en andere reizende buitenexposities als 'Legale liefde' mogelijk maakt. Dat waren twintig duoportretten van partners uit de lhbtiq+ en hun persoonlijk verhaal. Enkele foto's van die expositie moesten het vorig jaar in Gouda ontgelden.
'Ferry lijkt op mijn opa', zegt Mirjam Bekker-Stoop over de inmiddels overleden man voor wie zij staat. 'Na een mooi interview vroeg ik: hoe kijkt u terug op uw leven? "Best wel prima, ik heb nooit iemand iets verteld." Dat kwam hard binnen, heel heftig, als niemand weet wie jij echt bent, van wie je houdt, voor wie je liefde voelt. Alleen door zijn verhaal te vertellen, is dit hele project al geslaagd.'
Mirjam Bekker-Stoop met Ferry
Open mind wil door het vertellen van persoonlijke verhalen in de openbare ruimte het onbegrip de wereld uithelpen. 'Het is bewezen dat je op het moment dat je iemand leert kennen, je die beter gaat begrijpen. Net als met vluchtelingen. Als je elkaars verhaal kent, ontstaat er begrip'.
Begrip is ook het doel van de Goudse regenboogweek, waarin van alles georganiseerd wordt van een regenboogwandeling, spelletjesavond voor jongeren en een filmvertoning.
Ook al eindigt de Regenboogweek op de 16de, volgende week woensdag is er een theatervoorstelling in verzorgingstehuis de Irishof, zowel voor personeel als inwoners. 'Lhbtqi+ouderen lopen een grotere kans op eenzaamheid hun heteroseksuele leeftijdsgenoten', zegt Mart van de Kamp. 'De voorstelling Tour d' Amour is bedoeld als eye opener voor zorgorganisaties en de ouderen zelf, dat deze groep mensen bestaat. En laten zien wat verzorging maar ook mensen zelf kunnen doen. En dat wat er is bevorderen en versterken.'
De week begon afgelopen zondag met een kerkdienst, net als destijds op roze zaterdag. 'Ik zal niet overdrijven om te zeggen dat iedereen zat te huilen', zegt Van de Kamp, 'maar veel mensen werden daar heel erg door ontroerd; dat je er mag zijn, dat er van je gehouden wordt. Dat is toch iets wat we allemaal willen?
